Vele aspecten van zelfvertrouwen ...

De volwassenheid wordt gekenmerkt door een verdere rijping van het functioneren op geestelijk, lichamelijk, sociaal en emotioneel gebied. Daarnaast speelt het uiterlijk een grote rol. De vele aspecten van dit functioneren staan beschreven in 'Gebieden Zelfvertrouwen' . Uit deze beschrijving en het figuur kun je afleiden dat er verschillende gebieden van zelfvertrouwen zijn. Daarbij kan opgemerkt worden dat er verschillen in de mate van zelfvertrouwen zijn. Zo kun je op het ene gebied meer zelfvertrouwen hebben dan op een of meer van de andere gebieden.

Een voorbeeld zal dit verduidelijken. Iemand die bijvoorbeeld graag bergen beklimt, ziet er misschien als een 'berg tegenop' om voor een groep mensen een verhaal te houden. Terwijl een geoefende spreker hier zijn hand niet voor omdraait en er niet aan moet denken om een berg op te gaan.

Verder is het een typisch verschijnsel, dat wanneer je iemand vraagt naar zijn zelfvertrouwen, hij de neiging heeft om meer naar zijn gebrek aan zelfvertrouwen op bepaalde gebieden te kijken dan naar die gebieden, waarin dat niet het geval is. Dit kun je vooral zien bij personen, die meer vanuit idealen redeneren dan vanuit hun realistische situaties.

Te weinig zelfvertrouwen door te weinig inzicht ...

Uit het voornoemde blijkt dat er meerdere gebieden en verschillen in zelfvertrouwen zijn. Ten gevolge van te weinig inzicht en het onbewust zijn van zelfvertrouwen bij bepaalde activiteiten, hebben veel personen een soms overtrokken beeld van hun gebrek aan zelfvertrouwen. Zij zijn meer gefixeerd op hun niet kunnen dan bewust van hun mogelijkheden.

Dit wil natuurlijk geenszins zeggen dat er geen sprake kan zijn van een gebrek aan zelfvertrouwen. Een zelf-onderzoek (zelf uitgevoerd of onder begeleiding) kan inzicht verschaffen over de gebieden, waarin je meer zelfvertrouwen zou willen hebben. Daarbij heb je de keuze om je aandacht op je zwakkere gebieden of je juist op de meer sterke gebieden te richten.
Dit laatste verdient dikwijls de voorkeur, behalve wanneer de zwakke gebieden je in je functioneren te sterk belemmeren.

Bij toenemende leeftijd verandering van het zelfvertrouwen ...

Gedurende je hele leven wordt je zelfvertrouwen door allerlei gebeurtenissen op de proef gesteld.

Bijvoorbeeld kan de relatie met je partner drastisch veranderen, omdat je uit elkaar groeit. Omdat de relatie niet meer evenwichtig en in balans is door een verschil in lichamelijke en geestelijke ontwikkeling en groei tussen de beide partners. Verder door de angst je partner aan een ander te verliezen. Deze gevoelens komen tot uiting in jaloezie en een minderwaardig en onzeker voelen.

Andere gebeurtenissen, die een aanslag op je zelfvertrouwen kunnen betekenen, zijn onder andere: relatieproblemen met je partner en/of kinderen; echtscheidings- en omgangsproblemen; financiële problemen; problemen met de opvoeding van de kinderen (geen gezamenlijke standpunten); 'het lege nest'-complex, wanneer kinderen het huis verlaten en je dan op jezelf terug geworpen wordt; problemen met de ouderwordende (schoon)ouders; problemen met het combineren van je baan en het huishouden; gedwongen verandering of verlies van baan of pensioenering; het gevoel dat je leven, baan en huwelijk een sleur zijn (vooral bij langerdurende huwelijken en werksituaties dikwijls het geval) en tevens geen mogelijkheden zien om dat te veranderen; veranderingen in de lichamelijke en sexuele aantrekkelijkheid; een teruggang van je lichamelijk en geestelijk functioneren.

Aan de andere kant kunnen deze gebeurtenissen er juist voor zorgen dat je zelfvertrouwen wordt versterkt, wanneer je het gevoel hebt dat je de 'crisis' hebt overleefd en overwonnen. Ook wanneer je uit deze gebeurtenissen de wijsheden voor je leven haalt. Een crisis is dan geen crisis meer maar juist ook een kans om verder te groeien.

Kahlil Gibran: "Een volmaakt leven bestaat niet uit alleen pieken, maar juist uit pieken èn dalen!"