Na ingrijpende gebeurtenis of verlies weer je zelfvertrouwen zien te herwinnen ...

Van veel personen wordt dagelijks het zelfvertrouwen behoorlijk op de proef gesteld. Denk bijvoorbeeld maar eens aan de personen die in vijandige omgevingen moeten leven of werken en aan de vele gevallen en vormen van verlies, waarmee mensen dagelijks geconfronteerd worden. Bijvoorbeeld bij afwijzing en verlies van partner, familielid, kind, baan of relatie (echtscheiding). Of door verminking van het lichaam of uiterlijk na ongeval of brand. Of het niet meer kunnen uitvoeren van taken of hobby’s ten gevolge van zo’n ziekte of ongeval. “Je wereld stort dan in!”. En dan moet je maar op eigen kracht en dikwijls met ondersteuning van anderen het zelfvertrouwen weer terug zien te krijgen. Het overwinnen van zo’n crisis (‘de zwarte bladzijde’ in je leven) gaat dan dikwijls ook gepaard met het bepalen van andere prioriteiten.

Hoe overwin ik een crisis?

Helaas is het niet mogelijk om hierop al zondermeer een antwoord te geven, want er zijn vele vormen van crisis en ook de reacties van personen op een crisis kunnen erg verschillend zijn. Maar wellicht kunnen de volgende suggesties je verder helpen bij het overwinnen van een crisis en het hervinden van je zelfvertrouwen.

1) Een crisis kan ook een kans zijn om je privé-leven of werk weer een nieuwe kans te geven. Misschien zat je al een geruime tijd op een doodlopende weg en gebeurde er weinig in je leven. Je ontwikkeling blijft stilstaan. Bij een crisis kun je of moet je (om een nieuwe crisis te voorkomen) gaan nadenken over wat nu echt belangrijk is in je leven.

2) Jouw lichaam geeft signalen af wanneer zaken niet goed voor je zijn. Bijvoorbeeld overmoeidheid of uitputting of andere onduidelijke problemen. Dikwijls blijkt dat je deze signalen al veel langer had, maar dat je deze genegeerd hebt. Soms gaan jaren vooraf voordat mensen in een crisis belanden (hebben dan roofbouw op eigen lijf en geest gepleegd). Gun jezelf daarom wat geduld voor het hervinden van jezelf.

3) Je overwint een crisis eerder, wanneer je er van uitgaat dat het geen kwestie is van onrechtvaardigheid dat jou deze crisis is overkomen. Vervelende gebeurtenissen horen bij het leven en zijn geen kwestie van rechtvaardigheid of onrechtvaardigheid. Een houding van ‘ik probeer van de nieuwe situatie weer het beste te maken’ levert je uiteindelijk meer op, dan dat je verbitterd wordt over ‘Waarom moest mij dit overkomen?’

4) Een andere valkuil bij een crisis is dat je de situatie van vóór de crisis idealiseert en geen oog hebt ook voor de heel vervelende zaken, die er speelden. Door deze idealisering blijf je in de rouwverwerking zitten. Er bestaat geen volmaaktheid in welke situatie dan ook.

5) Afwijzing in je werk of in je privé-leven zijn (erg) vervelend, maar geen rampen. Geef de afwijzingen niet meer energie dan nodig is en besteed deze eerder aan het opnieuw inrichten van je leven of werk.

6) Het leven is dikwijls een kwestie van ‘vallen en opstaan’, vooral het ‘opstaan’ is erg belangrijk. Het is opvallend dat mensen erg verschillend reageren op een crisis. De ene blijft als het ware in de crisis zitten, terwijl een andere persoon juist niet bij de pakken gaat neerzitten. Deze verschillen tussen personen wordt verschillen in ego-veerkracht genoemd. Deze ego-veerkracht houdt nauw verband met zelfkennis en een positieve levensinstelling.

7) Je omgeving bepaalt dikwijls hoe je een crisis overwint; soms zijn er personen in je omgeving bij wie je terecht kunt voor een gesprek. Meestal zijn dat personen, die zelf ook het nodige hebben meegemaakt en geen veroordelende uitspraken doen. Zijn deze personen niet in je omgeving, ga ze dan opzoeken.

8) Blijf -als je in een crisis zit - niet te lang hierin zitten en vraag hulp van vrienden, kennissen, familie of van professionele begeleiders. Bij hulpverlening wordt dikwijls ook je eigen interne mobiele en helende krachten aangeboord; de begeleiding is niet zozeer ‘klachtgericht’ maar meer ‘krachtgericht’. Een andere kracht, waarvan mensen helaas te weinig gebruik maken, is het toepassen van wijsheden voor je eigen leven. Wijsheid is niet iets wat je uit boeken haalt, maar die je in het leven opdoet (als je tenminste goed om je heen gekeken hebt).

9) Veel personen krijgen met een crisis in hun leven te maken omdat zij zich volledig identificeren met hun werk of met hun relatie. Gaat het met het werk of met de relatie niet goed, dan hebben zij geen houvast meer in hun leven (teveel op één paard gewed). Daarom is het belangrijk dat je meer steunpunten in je leven krijgt. Zoals bijvoorbeeld hobbies, familie, vrienden, studie en dergelijke. Een erg belangrijk steunpunt vormt het lichamelijk (activiteiten in de tuin, natuur) en/of creatief bezig zijn. Deze activiteiten zorgen er namelijk voor dat je meer energie en conditie krijgt (waardoor een crisis als minder groot gezien wordt) en dat je niet gefixeerd blijft op je crisis.

10) Relativering van je leven en je werk (‘glimlachen om jezelf’) en humor (‘over 100 jaar zijn we echt allemaal dood!’) zijn wellicht de beste medicijnen tegen een crisis. Kijk hiervoor ook eens bij ‘Doordenkers’. Of ga eens stamboomonderzoek doen. Behalve dat het erg interessant is, ga je vanzelf merken dat er ook vroeger in ieder mensenleven wel narigheid gebeurde.

Positief denken geeft kracht en zelfvertrouwen...

Er is echt een groot verschil tussen je leven als je denkt vanuit ‘het glas is half vol’ dan wanneer je denkt ‘het glas is half leeg’. Het eerste geeft kracht en het tweede ontevredenheid.
Deze denkwijze kun je ook zien in de vele boeken die er op de markt zijn die over geluk en gezondheid gaan. In deze boeken gaat het dikwijls over positief denken en over hoe je je leven het beste kunt inrichten. Meestal staan hierin een aantal regels, die je hiervoor dient te volgen. Zo schrijft de Australische gezondheidspsycholoog Louise Samways (1999) in haar boek dat er 12 geheimen zijn voor een gezond en gelukkig leven. Deze geheimen zijn: optimisme, tevredenheid over jezelf, je eigen leven oppakken, actief zijn, anderen waarderen, gezond leven, sociaal leven met anderen onderhouden, flexibel met gebeurtenissen omgaan, je zelf een doel in het leven stellen, je deel voelen van een groter geheel, rust in je leven en over jezelf inbouwen en tenslotte tevredenheid. Behalve het lezen van positieve boeken geeft ook het ontmoeten van positief ingestelde mensen erg veel kracht.